مانوئیل ویلیاتورو (Manuel P. Villatoro) در مطلب منتشره در «ABC.es» اسپانیا می نویسد، فلم های هالیوود به ما چیزی متوسط بین جنت و دوزخ هنگام نمایش حقایق تاریخی نشان میدهند. این از یک طرف به تعداد وسیع مردم امکان آشناشدن با دوران فراموش شده گذشته ما فراهم می سازد. از جانب دیگر، بعضاً آنها به اندازه حقایق تاریخی را آزادنه تفسیر میکنند که نزد بینندگان تصور کاملاً اشتباه آمیز ایجاد میکنند. همین کار با فلم راجع به فاحشه گری در روم باستان رخ داد. این صحنه ها در پرده های بزرگ و کوچک در محیط شکوه و جلال نشان داده میشوند، ولی در واقعیت امر این کار معمولاً در کلبه های محقر متعفن و تحت نظارت جدی محافظ صورت می گرفت که با بی صبری منتظر ختم «خدمت» فاحشه بود، تا به مشتری دیگر اجازه ورود دهد. تقریباً به عین ترتیب — بدون اندکترین نشانه شکوه و جلال — زنان فاحشه انفرادی که در جامعه بر آنها مهر بی عفتی زده شده بود، کار میکردند.
در روم قدیم برخورد نسبت به فحشا خصوصیت دوگانه داشت. در جامعه، بطور کل، این کار به مثابه شر ضروری بررسی میشد. حتی چنین مولفان، مانند کاتون ارشد (Cato Major) (234-149 ق.م.) راجع به نفع فحشا برای اقناع احساسات شهوانی جوانان، «بدون اینکه همسران مردان دیگر را اذیت کنند»، اعتراف میکرد.
در عین حال، در پهلوی چنین نقطه نظر، طوریکه مورخ لیوسییا اوییال (Lucía Avial) در کتاب خود تحت عنوان «تاریخ مختصر زندگی روزمره در امپراطوری روم» (Nowtilus, 2018)، توضیح میکند که «رومیان مردم را که در بدل پول تنفروشی میکردند، منفورترین اشخاص در جامعه محسوب میکردند».
پس فاحشه گری در روم قدیم چگونه بود؟ در واقع این فعالیت هم در عهد جمهوریت و هم در زمان امپراطوری پیوسته تکامل میکرد. برعلاوه این، کاملاً روشن است که «قدیمترین حرفه در جهان» در لحظه بوجودآمدن شهر بوجود آمد. مورخ کارمین هیریروس گونزالیز (Carmen Herreros González) در گزارش «فاحشه های روم: زنان آزاد بدون حقوق» این گفته را تائید میکند. و به گفته او، خود بنیانگذاران روم توسط یکی از کارمندان عرصه خدمات سکسی تغذیه شده بودند. مولف توضیح میکند:« واقعاً هم، عنعنه راجع به یک گرگ ماده، لوپا (lupa) حکایت میکند که در زبان لاتینی به معنی فاحشه می باشد که با الهه مریخ معاشرت شهوانی داشت و به مثابه تقدیر به خاطر فراهم ساختن لذت شهوانی یکی از ثروتمندترین مردم را به شوهری گرفت».
شر ضروری
از ابتدا چهره فاحشه دایماً در زندگی روم وجود دارد. طوریکه روبین مونتالبان (Rubén Montalbán)، محقق دیپاتمنت انتروپولوژی، جغرافیا و تاریخ پوهنتون هینسک در گزارش خود تحت عنوان «فاحشه گری و بهره برداری سکسی در روم قدیم» میگوید:« از این زمان (بین سال های 218-201 ق.م.) به بعد فاحشه گری به مثابه عنصر جداناپذیر زندگی رومیان بوجود آمد. این کار به مثابه فعالیت، ضروری برای دفاع از ماترون (زنان شوهردار باعفت) از خطر بررسی میشد.
کمیدین معروف پلاوت (Plautus) (254-184 ق.م.) به وضحات چنین برخورد را در یکی از متون زیادی خود بیان داشته است:«هیچکس اعتراض نمی کند، هیچکس به تو خریدن آنچه که فروخته میشود، به تو ممنوع نمی سازد، اگر تو پول داری. هیچکس به هیچکس رفتن به کوچه را ممنوع نمی سازد، جای که فاحشه ها قرار دارند. عشق کن، با هرکس که میخواهی، عمده اینست، تا تو در کارهای خصوصی بیگانه مداخله نکنی. مقصد من اینست که تو باید از زنان شوهردار، بیوه ها، باکره ها و همچنان مردان و جوانان از خانواده های شهروندان روم، دوری جویی».
چگونه زنان روم به فاحشه ها مبدل میگشتند؟ معمولاً در عهد جمهوریت و هم در زمان امپراطوری، فاحشه ها از خانواده های فقیر که بدون توجه لازم راساً بعد از تولد می ماندند، بوجود می آمدند.
نمایندگان قدیمترین حرفه به کتیگوری های مختلف تقسیم میشدند. بالاتر از همه کورتیزان ها محسوب میشدند. این فاحشه های کلاس لکس، زیبا، ظریف، با شیوه برخورد خوب بودند که ماها را با مشتریان دایمی سپری میکردند. به عقیده ایریروس، شهروندان آزاد نیز وجود داشتند که چنین طرز زندگی را دوست داشتند و همچنان دختران که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بودند و بعد از چنین اهانت نسبت به آنها این حرفه را انتخاب میکردند. اوییال می افزاید:« چنین زنان به ویژه از مهر رسوایی که بر آنها زده شده بود، رنج می بردند، زیرا، برعلاوه، خود آنها را به حادثه که رخ داده بود، متهم میکردند».
لوپاناری یا باردیل ها نسبت به همه جاها برای سکس محبوبیت داشت. آنها در مناطق مختلف روم وجود داشتند.
فاحشه ها بیشترین توجه را به خاطری بخود جلب میکردند که قواعد موضوعه را نقض میکردند. در جامعه روم معمولاً همیشه و در همه جا به مردان، منجمله در زندگی شهوانی، نقش مسلط داده میشد. هنگام سکس همیشه مرد باید چهره فعال می بود. ولی فاحشه ها توانستند در این مورد با آنها خود را برابر سازند. آنها شرایط خود را بر مردان هنگام سکس تحمیل میکردند. اوییال می افزاید:«وحشتناکترین اتهام که بر مرد وارد میشد، شناختن او به مثابه مرد غیرواقعی بود، یعنی، وقتیکه نقش غیرفعال هنگام عشق اجرا میکرد».
